4 Αυγούστου 2014

Η Σχιστή Οδός και το Κοινόν των Φωκέων . Μια περιοχή με τεράστια ιστορική αξία.




ΟΙΔΙΠΟΥΣ και ΛΑΙΟΣ, στον Παρνασσό


· Η λήψη των φωτογραφιών , έγινε στην τοποθεσία "ΤΡΙΠΛΑΙΣ ΑΜΑΞΙΤΟΙΣ" ή "Σχιστή Οδός
«ΕΝ ΤΡΙΠΛΑΙΣ ΑΜΑΞΙΤΟΙΣ»

Στην αρχαιότητα, για να μεταβεί κάποιος στο Μαντείο των Δελφών, αν μεν ερχόταν από τον κορινθιακό θα ακολουθούσε την οδό από το λιμάνι της Κίρρας ανηφορίζοντας μέσω Χρυσού. Αν ερχόταν από Θήβα, θα ακολουθούσε την οδό από την Χαιρώνεια προς Πανοπέα συνεχίζοντας προς Δαύλεια και αριστερά αυτής μέσω της χαράδρας του σημερινού Πλατανιά φθάνοντας σε μία διχοτόμηση της οδού. Σ' αυτό το στενό πέρασμα έμελλε να συναντηθούν, άγνωστοι μεταξύ τους, ο Οιδίπους με τον πατέρα του Λάϊο και να επαληθευτεί ο χρησμός του μαντείου των Δελφών, που προέβλεπε τον θάνατο του Λαΐου από το γιο του, Οιδίποδα.
Εδώ κατά τον Παυσανία τον περιηγητή, βρίσκεται η περίφημη σε πλάτος «Σχιστή Οδός» ή Τριπλή Αμαξιτή «Τριπλαί Αμαξιτοί»). Ήταν η κύρια οδός για τους προσκυνητές των Δελφών, οι οποίοι έρχονταν από την Αθήνα, Θήβα, Πανοπέα. Μπορούμε να πούμε ότι και σήμερα η περιοχή διατηρεί την χαρακτηριστική μορφολογική της εικόνα, αν εξαιρέσουμε την μειωμένη βλάστηση. Μοναδικό πέρασμα και σήμερα όπως στην βαθειά αρχαιότητα ανάμεσα στον Παρνασσός προς Βορρά και Κίρφι ή Ξεροβούνι προς τον νότο. Εικάζουμε ότι η σπουδαιοτάτη αυτή οδός ήταν λιθόστρωτη – συναντώνται ίχνη προς Ζεμενό - και μάλιστα με τις αντίστοιχες αυλακώσεις για να κινούνται οι άμαξες της εποχής. Στις οδούς αυτού του είδους, κάτι σαν αναστραμμένες σιδηροτροχιές, υπήρχαν σε τακτά διαστήματα παρακάμψεις για την ομαλή κίνηση των τροχοφόρων (σημερινά κλειδιά). Πιθανόν, λόγω ελλείψεως παράκαμψης, στο σημείο συνάντησης Οιδίποδος Λαϊου να προκλήθηκε έριδα για το ποιος θα έπρεπε να βγάλει εκτός των αυλακώσεων την άμαξά του και έτσι προέκυψε το μοιραίο.



Ελάχιστοι σήμερα γνωρίζουν ότι στην ίδια περιοχή υπήρχε στην αρχαιότητα το «ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ» των Φωκέων ή ΚΟΙΝΟΝ ΦΩΚΑΙΩΝ.

ΚΟΙΝΟΝ ΤΩΝ ΦΩΚΕΩΝ



Το Κοινό των Φωκέων ή Σύλλογος των Φωκέων η Φωκικό Συνέδριο, είναι ένα είδος κοινοβουλίου των Φωκέων, με αντιπροσώπους, μάλλον αναλογικά, των κατοίκων των εικοσιδύο πόλεων της Φωκίδας. Είναι ουσιαστικά η απαρχή των σημερινών κοινοβουλίων και η αντιπροσωπευτική δημοκρατική διοίκηση.
Το οικοδόμημα του Φωκικού Συνεδρίου ο Παυσανίας το πρόφθασε στις μέρες του εν λειτουργία και μας το περιγράφει. Βρισκόταν στον αρχαίο δρόμο που οδηγούσε από Δαύλεια και Πανοπέα κατά μήκος του ρέματος του Πλατανιά στη Σχιστή οδό (Ζεμενό), από την οποία, όπως και σήμερα πήγαιναν στους Δελφούς. Ο σημερινός δρόμος Δαυλείας Σχιστής οδού καταλήγει στην Στενή όπως και ο αρχαίος, μόνο που ο σημερινός είναι λίγο δυτικότερα.
Το οικοδόμημα ήταν ευρύχωρο, μακρόστενο και με εσωτερικές κιονοστοιχίες. Αριστερά και δεξιά ήταν τα λίθινα εδώλια (καθίσματα) των αντιπροσώπων των φωκικών πόλεων, που ήταν 22 τον αριθμό στα κλασσικά τουλάχιστον χρόνια. Στο βάθος της αίθουσας δεν υπήρχαν κίονες ή βαθμίδες αλλά τα επιβλητικά αγάλματα του Διός, της Ήρας και της Αθηνάς. Ο Δίας παριστάνεται καθιστός στο θρόνο του, η Ήρα όρθια δεξιά του και η Αθηνά αριστερά του. Σήμερα σώζονται ελάχιστα ερείπια και δυστυχώς καμιά πολιτιστική αξιολόγιση εκ μέρους μας, ούτε καν μια πινακίδα.
Να μην γίνει σύγχυση με το Αμφικτυονικό Συνέδριο που ξεκίνησε σαν ένας θρησκευτικός και πολιτικός σύνδεσμος πόλεων της Θεσσαλίας και της κεντρικής Ελλάδος με έδρα στην αρχή την πόλη Ανθήλη στις Θερμοπύλες με σύνοδο των αντιπροσώπων, άνοιξη και φθινόπωρο. Με την ανάπτυξη του δελφικού ιερού μεταφέρθηκε στους Δελφούς.
Αργότερα θα συμμετάσχουν και οι Μακεδόνες, και είναι σίγουρα πιο σπουδαίο σε πανελλαδική κλίμακα και μεγαλύτερης εμβέλειας. Το Αμφικτυονικό Συνέδριο αποτελεί σύνοδο των μυστών, ανώτατο δικαστήριο και διαιτησία με υπέρτατη εξουσία δικαιοσύνης κι ομονοίας, και που μόνο σ' αυτό η Ελλάδα βρήκε την ενότητα της τις ώρες του ηρωισμού και της αυταπάρνησης όπως ρητά παρατηρεί ο Ε. Σιρέ. Είναι ο πρόδρομος και το υπόδειγμα για τη δημιουργία και σύσταση στο σύγχρονο κόσμο της ιδέας του Ο. Η. Ε.













Από το υπό έκδοση έργο «Πανοπιάς».
Γιάννης Σ. Γκανάσος


Ευχαριστώ τον Λ. ΠΑΠΑΛΕΞΑΝΔΡΗ για την επισήμανση του άρθρου

Σημείωση από το e-hani : Στο ίδιο σημείο και πιο συγκεκριμένα στην δεξιά πλευρά από το συγκεκριμένο σημείο, ψηλά στο λοφάκι , βρίσκεται ένας σταυρός. Ο σταυρός αυτός , μας θυμίζει την μάχη που έδωσε ο Μέγας εναντίον του λήσταρχου Νταβέλη και που κατάφερε να τον εξοντώσει.
Blog Widget by LinkWithin